Orta Doğu Gerilimleri Avrupa Enerji Piyasalarını Etkiliyor

Avrupa Doğalgaz Fiyatları Yükseliyor

Hollanda merkezli ve Avrupa'nın derinliği en fazla olan sanal doğalgaz ticaret noktası TTF'de, Temmuz vadeli kontratlarda megavatsaat başı gaz fiyatı dün 36,2 eurodan kapandı ve bugün 37,7 eurodan işlem görmeye başladı. Güne %4'lük bir artışla başlayan fiyatlar, TSİ 11.00 itibarıyla 37,4 euro seviyesinde seyrediyor.

Küresel enerji tedarikinde stratejik bir öneme sahip olan Orta Doğu bölgesindeki artan riskler ve olası daha geniş bir savaş senaryosu, enerji piyasalarında endişeleri tırmandırdı. Son 5 hafta içinde Avrupa doğalgaz fiyatlarında kaydedilen en büyük artış, bu gerilimlerin bir sonucu olarak dikkatleri üzerine çekiyor.

Özellikle sıvılaştırılmış doğalgaz (LNG) ve petrol tedariki açısından kritik bir geçiş noktası olarak bilinen Hürmüz Boğazı üzerindeki sevkiyatların aksama riski, piyasalarda endişe yaratıyor. Gemi trafiğinde bir daralma yaşanması durumunda, LNG tedarikindeki gecikmelerin Avrupa kıtasını zor duruma sokabileceği öngörülüyor.

İsrail ve İran Arasındaki Savaş Tırmanıyor

Öte yandan, İsrail'in İran’a karşı başlattığı hava saldırıları ve İran'ın buna karşılık olarak gerçekleştirdiği füzeli misillemeler, iki ülke arasındaki uzun süredir devam eden gerilimi yeniden alevlendirdi. Bu çatışmaların, İran’ın nükleer programındaki hızlı ilerleme ile sıkı bir bağının olduğu belirtiliyor. Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı’nın (UAEA) Yönetim Kurulu, İran'ı denetçilerle iş birliği yapmadığı gerekçesiyle 20 yıl aradan sonra ilk kez kınadı.

İran ve İsrail arasındaki bu karşılıklı saldırılar, geçmişteki gerilimlerin bir devamı niteliğinde. 2010'dan beri, nukleer programın ilerlemesi ve buna bağlı olarak taraflar arasında yaşanan düşmanlık çeşitli olaylarla derinleşti. Hamas'ın geçtiğimiz Ekim ayında düzenlediği saldırılar ve sonrasında İsrail’in karşı hamleleri, bölgedeki durumu daha da karmaşık hale getirdi. Ayrıca, her iki taraf, birbirini çeşitli stratejik hedefleri vurarak karşılıklı olarak tehdit ediyor.

Son olarak, Perşembe günü Tahran'da gerçekleşen patlamaların ardından, İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu, "Yükselen Aslan Operasyonu" adıyla yeni bir askeri operasyon başlatıldığını duyurdu. Bu operasyon sonucu, İran'ın nükleer programıyla ilişkili üst düzey komutanlar ve bilim insanlarının hedef alındığı belirtiliyor.

ABD'nin Rolü ve Küresel Tepkiler

ABD Dışişleri Bakanı, Tahran'ı ABD çıkarlarını hedef almaması yönünde uyarırken, eski Başkan Trump, İran ile ilişkilerde daha sert bir tavır beklediğini belirtti. Gerilimlerin gelecekte daha büyük çatışmalara yol açabileceği endişesi, hem Asya hem de Avrupa enerji piyasalarını tehdit ediyor.

İran devlet medyası, İsrail’e başlattığı misilleme saldırılarında yüzlerce balistik füze fırlattığını ve yanıt olarak "Gerçek Söz 3" adını verdikleri bir operasyon gerçekleştirdiklerini açıkladı. Bölgedeki bu gelişmeler, hem enerji tedarikinde hem de güvenlik alanında derin etkiler yaratabileceği öngörülmektedir.